Συνέντευξη στον Λάμπρο Αναγνωστόπουλο
Η συλλογή διηγημάτων «Μονοπάτια» των Εκδόσεων “Γράφημα” είναι μια ανοιχτή βεντάλια ιστοριών. Άνθρωποι που ζουν δίπλα μας. Ιστορίες που μπορεί να μοιάζουν με τις δικές μας. Φέτες ζωής, μικρές και μεγάλες στιγμές. Σαν να ακούμε κάποιον φίλο να μας αφηγείται μικρά κομμάτια της δικής του ζωής, καθισμένος πλάι μας στον καναπέ του σπιτιού. Η συγγραφέας του βιβλίου, κα Άβρα Αυδή, έρχεται σήμερα στη Λάρισα για την παρουσίαση της συλλογής της και μιλάει στη larissanet για το βιβλίο, για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία, τους έφηβους και την εκπαίδευση σήμερα. Η ίδια, είναι φιλόλογος και θεατροπαιδαγωγός. Υπηρέτησε στη δευτερο-βάθμια εκπαίδευση ως καθηγήτρια και ως Υπεύθυνη Πολιτιστικών (1982-2011). Παράλληλα, δίδαξε, επί 15 έτη (2001-2016), στο Τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ. Ασχολείται συστηματικά με τη γλωσσική διδασκαλία και με τη Θεατρική Αγωγή, ενώ τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον της έχει στραφεί στη λογοτεχνία.
Κα Αυδή στα “Μονοπάτια” συναντάμε πολλές εικόνες, πρόσωπα, εκδρομές, συνταγές, τη γλώσσα μας, τη φύση, τη ζωή και τον θάνατο. Πώς θα περιγράφατε εσείς το βιβλίο σας; Είναι μονοπάτια που οδηγούν σε περιπλανήσεις του μυαλού και της ψυχής;
Το βιβλίο μου περιλαμβάνει τριάντα ένα διηγήματα που διατρέχουν τα μονοπάτια της ζωής, αποτυπώνουν μικρές και μεγάλες στιγμές, ιστορίες ανθρώπων που ζουν δίπλα μας. Αφηγούνται ιστορίες για την πανδημία και την κανονικότητα, για τη ζωή και τον θάνατο, για τα ανθρώπινα δεινά και την αγωνιστικότητα, για τη νεότητα και το γήρας, για την αγάπη και το μίσος, για τον έρωτα και την προδοσία, για τη σύνδεση με τον άλλον και τον αποχωρισμό, για τη φιλία και τη μοναξιά, για τον θυμό και τη συγχώρεση, για τον δάσκαλο και τον μαθητή. Συμφωνώ μαζί σας. Τα «Μονοπάτια» πράγματι οδηγούν σε περιπλανήσεις του μυαλού και της ψυχής, φωτίζουν σχέσεις, αφουγκράζονται τα ανθρώπινα πάθη.
Έχετε μακροχρόνια τριβή με τη γλώσσα. Συναντήσατε δυσκολίες κατά τη λογοτεχνική γραφή;
Έχω μακροχρόνια τριβή με τη γλώσσα, ως φιλόλογος, ως μέλος της συγγραφικής ομάδας των σχολικών εγχειριδίων για το λύκειο και ως συγγραφέας επιστημονικών συγγραμμάτων για το θέατρο στην εκπαίδευση. Με τη λογοτεχνική γραφή άρχισα να ασχολούμαι συστηματικά σε μια φάση της ζωής μου που η εκπαιδευτική καριέρα μου έκλεινε και αναζητούσα καινούριες δημιουργικές δραστηριότητες. Επέλεξα να πειραματιστώ με τη λογοτεχνία σε σεμινάρια δημιουργικής γραφής με δασκάλα τη Σοφία Νικολαϊδου. Πήγα στο σεμινάριο μαγκωμένη, καθώς γνώριζα από πρώτο χέρι την πάλη με τη γλώσσα και είχα επίγνωση της τελειομανίας μου. Ήμουνα τυχερή. Χαρισματική δασκάλα η Σοφία, ομάδα, ζεστασιά. Έτσι, παρά τις δυσκολίες που συνάντησα παλεύοντας αυτή τη φορά με μια άλλη μορφή της γλώσσας, χαλάρωσα και μπήκα στο παιχνίδι της λογοτεχνικής γραφής. Ένα παιχνίδι που γλυκαίνει την ψυχή.
Γράψατε ορισμένα εκπαιδευτικά διηγήματα θα λέγαμε, καθ΄ ότι η προσφορά σας ως καθηγήτρια υπήρξε σημαντική. Πώς αποτιμάτε την πορεία σας στην εκπαίδευση;
Η θητεία μου στην εκπαίδευση ήταν ευλογία στη ζωή μου. Πάνω από δέκα χρόνια είμαι στη σύνταξη, αλλά η καρδιά μου ακόμα χτυπάει στην εκπαίδευση. Έρωτας αθεράπευτος το δασκαλίκι. Θυμάμαι τον πρώτο μου διορισμό στο Γυμνάσιο του Δενδροποτάμου. «Στο χειρότερο σχολείο της Θεσσαλονίκης σε πέταξαν» μου μήνυσαν κάποιοι γνωστοί. Κι όμως οι αναμνήσεις μου από αυτό το σχολείο είναι συγκινητικές. Μαθητές που με κοίταζαν στα μάτια. Λαχταρούσαν να μάθουν. Θα μπορούσα να γράψω ένα ολόκληρο βιβλίο για τις πολύτιμες εμπειρίες μου από την εκπαίδευση. Συναντώ κάπου κάπου μαθητές μου από τα παλιά: «Κυρία, δεν θα σας ξεχάσω ποτέ!». Ευγνώμων! Το μονοπάτι της ζωής που διάλεξα μου πρόσφερε μεγάλες χαρές. Εμείς οι δάσκαλοι έχουμε ένα μεγάλο προνόμιο` δίνουμε και παίρνουμε δώρα συνεχώς.
Υπάρχει μια αίσθηση ότι οι μαθητές ή οι φοιτητές σήμερα δεν διαβάζουν λογοτεχνία. Ισχύει κι αν ναι, πώς μπορούμε να φέρουμε τα παιδιά σήμερα πιο κοντά στα βιβλία;
Πιστεύω ότι οι περισσότεροι έφηβοι δεν διαβάζουν λογοτεχνία. Θυμάμαι πως κάποτε ρώτησα μαθητές της Γ΄Λυκείου σε σχολείο της Καλαμαριάς ποιο είναι το αγαπημένο τους βιβλίο και με κατάπληξη πληροφορήθηκα ότι μόνο ένας μαθητής είχε διαβάσει ένα ολόκληρο βιβλίο. «Τα βιβλία είναι βαρετά, έχουν πολλά γράμματα», μου εξήγησαν. Αυτή η στάση είναι απόρροια της εποχής μας, της εποχής της εικόνας και της τεχνολογίας, και νομίζω πως δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Πιστεύω, όμως, ότι ένας εμπνευσμένος δάσκαλος που αγαπάει τη λογοτεχνία μπορεί να μεταδώσει στους μαθητές την αγάπη του και να ελκύσει το ενδιαφέρον τους με διάφορες δημιουργικές δραστηριότητες, για παράδειγμα συνδέοντας τη λογοτεχνία με τον κινηματογράφο ή με το θέατρο στο πλαίσιο βιωματικών εργαστηρίων. Η σύγκριση μιας ταινίας με το λογοτεχνικό έργο στο οποίο βασίστηκε προσφέρει στους μαθητές τροφή για σκέψη και μπορεί ίσως να κινητοποιήσει την τάση για φιλαναγνωσία. Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή των μαθητών σε ένα θεατρικό εργαστήριο στο οποίο βιώνουν μέσα από ρόλους τους χαρακτήρες ενός λογοτεχνικού έργου και διερευνούν το εκάστοτε θέμα προσφέρει, επίσης, κίνητρα για να εξερευνήσουν οι έφηβοι τον κόσμο της λογοτεχνίας και να τον αγαπήσουν.
Σχετικά με την παρουσίαση του βιβλίου
Η Αντιδημαρχία Πολιτισμού Δήμου Λαρισαίων, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων N. Λάρισας, το Βιβλιοπωλείο Αχ. Καλτσάς και οι Εκδόσεις Γράφημα, διοργανώνουν παρουσίαση του βιβλίου της Άβρας Αυδή με τίτλο «Μονοπάτια» την Παρασκευή, 01 Νοεμβρίου 2024, ώρα 7:00 μ.μ., στη Λογοτεχνική Γωνία. Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: Θωμάς Ψύρρας και Φωτεινή Φλώρου.