Του Μενέλαου Κατσαμπέλα
Στις 2 Απριλίου κυκλοφορεί, από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο» το νέο βιβλίο για παιδιά της Λίνας Μουσιώνη, «Η βαλίτσα της Νίνας». Με την ευκαιρία αυτή, η γνωστή Λαρισαία συγγραφέας μιλάει στη larissanet για τρόπους με τους οποίους οι γονείς μπορούν να απασχολήσουν δημιουργικά τα παιδιά που αναγκαστικά μένουν αυτό το διάστημα στο σπίτι, την ψυχολογία των παιδιών μέσα στο κλίμα ανησυχίας που προκαλεί ο κορωνοιός, αναρωτιέται αν οι γονείς διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους και αισιοδοξεί ότι «κάποτε θα ανακαλύψουμε τη δόμηση με βιβλία»!
• Μόνο λίγους μήνες ξαποσταίνεις, τελικά, πριν παρουσιάσεις το νέο σου βιβλίο για παιδιά! Τι ακριβώς πραγματεύεται το βιβλίο που κυκλοφορεί αυτές τις μέρες;
Όλοι χρειαζόμαστε μικρές ανάσες για να ξαποστάσουμε. Από τη δουλειά, τις οικογενειακές υποχρεώσεις, τη ρουτίνα μας. Μόνο που η συγγραφή θέλει ροή, αφοσίωση και αλήθεια. Κι όσο έχω κάποια αλήθεια για να μοιράζομαι, θα γράφω. Αν φανεί πως τούτη η αλήθεια αφορά περισσότερους από αυτή που την έγραψε, μπορεί να γίνεται και βιβλίο. Κάπως έτσι έρχεται «Η βαλίτσα της Νίνας» που θα κυκλοφορήσει στις 2 Απριλίου από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, με την εξαιρετική εικονογράφηση της Σάντρας Ελευθερίου. Μια ιστορία που γράφτηκε για την πιο παράξενη βαλίτσα που κρύβεται στη ντουλάπα μας, την καρδιά μας. Αν είναι βαριά ή ελαφριά, άδεια ή υπερφορτωμένη αυτό θα εξαρτηθεί από τους αναγνώστες της. Ανυπομονώ να μάθω!
• Διανύουμε μια δύσκολη περίοδο, ξανά, αφού μετά την κρίση, δεχόμαστε την επίθεση ενός σιωπηλού και αόρατου ιού που όλοι τον χαρακτηρίζουν πολύ επικίνδυνο. Με τα σχολεία αναγκαστικά κλειστά και τα παιδιά αναγκαστικά στο σπίτι, τί συμβουλεύεις τους γονείς για να αντιμετωπίσουν δημιουργικά την περίσταση;
Ο αόρατος, σιωπηλός και επιθετικός ιός ήρθε για να ανατρέψει τις βεβαιότητες μας και να τσαλακώσει την παντοδυναμία μας. Οι συμβουλές δεν είναι το καλύτερό μου αλλά θα προσπαθήσω! Προτάσεις για δημιουργική απασχόληση στο σπίτι υπάρχουν πολλές. Πάντα υπήρχαν. Νομίζω πως η επιστράτευσή τους σχετίζεται άμεσα με το πόσο, μικροί και μεγάλοι, είμαστε εξασκημένοι σε αυτές. Πόσο αυτάρκη και ευέλικτα είναι τα παιδιά, πόσο λειτουργικοί είμαστε οι γονείς στον ελεύθερο χρόνο που διαθέτουμε μαζί τους. Ξέρετε, για παράδειγμα, πόσα πράγματα μπορεί να κάνει κανείς με ένα βιβλίο; Από μεγαλόφωνη δεκάλεπτη ανάγνωση μέχρι παιχνίδια ρόλων, παντομίμες, δημιουργική γραφή, κουκλοθεατρική παράσταση, κυνήγι θησαυρού, ζωγραφική, κολλάζ, απίθανες χειροτεχνίες και άλλα πολλά. Να μοιραστεί στιγμές, να γνωρίσει κόσμους αληθινούς και φανταστικούς, να ταξιδέψει στα πιο απίθανα μέρη καθισμένος σε μια πολυθρόνα, έναν καναπέ, ένα κρεβάτι.
Το σύνθημα «ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΠΙΤΙ» για μένα συνεχίζεται «ΚΑΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ ΒΙΒΛΙΑ» μαζί με τα παιδιά! Επιτραπέζια παιχνίδια, παζλ, κατασκευές μπορούν να εμπλέξουν δημιουργικά όλη την οικογένεια. Διαδικτυακά, λόγω των συνθηκών που έχει επιβάλει ο κορωνοϊός, έχουν συστηματοποιηθεί πολλές προτάσεις και προσφέρονται άπειρα «πακέτα» λύσεων με παιχνίδια, μουσικές, αφηγήσεις, θεατρικές παραστάσεις, ξεναγήσεις σε μουσεία. Μια αναζήτηση ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και το προφίλ κάθε παιδιού μπορεί να δώσει εξαιρετικές ιδέες. Δεν σας κρύβω όμως πως πιστεύω στη δημιουργική … πλήξη, κοινώς βαρεμάρα! Ας αφήσουμε τα παιδιά να βαρεθούν και θα βρουν λύσεις επαναστατικές και ευφάνταστες για να περάσουν όμορφα και δημιουργικά. Τους έχω εμπιστοσύνη. Μπορούν να τα καταφέρουν και να μας εκπλήξουν αρκεί να μην κολλήσουν στην τηλεόραση και το tablet. Η οριοθέτηση στο σημείο αυτό είναι πάντα γονεϊκή υπόθεση. Ας μη μας πιάσει πανικός. Ας αναρωτηθούμε πόσοι άνθρωποι θα ήθελαν να έχουν την ασφάλεια ενός σπιτιού για τα παιδιά τους.
• Υπάρχουν εκπαιδευτικά προγράμματα που οι γονείς μπορούν να υλοποιήσουν με κάποιο τρόπο στο σπίτι αυτό το διάστημα; Υπάρχει κάποιος τρόπος να παρέμβουν διαδικτυακά οι αντίστοιχες υπηρεσίες του Δήμου;
Τα περισσότερα μουσεία τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς προσφέρουν εκτός από on line ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τα παιδιά, συχνά πολύ σπιρτόζικες και δημιουργικές. Αν ανατρέξει κανείς στους επίσημους ιστοτόπους τους, θα βρει πολλά ενδιαφέροντα παιχνίδια και κατασκευές. Ο κατάλογος είναι μακρύς. Μπορώ να σας αναφέρω από προσωπική γνώση το παράδειγμα του δικτύου των ΚΔΑΠΚΔΑΠ ΜΕΑ του δήμου Λαρισαίων που κρατά ενεργή τη σελίδα του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με δραστηριότητες που αντανακλούν το καθημερινό – προ κορωνοϊού – πρόγραμμά του: εικαστικά, δημιουργική γραφή, χειροτεχνίες, παιχνίδια. Οι γονείς ανταποκρίνονται σταδιακά και υπάρχει κανάλι επικοινωνίας. Οι νέες συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί είμαι σίγουρη πως θα οδηγήσουν στην εξεύρεση μιας λύσης για διαδικτυακή άμεση παρέμβαση με αποτελεσματικότητα και διάρκεια. Ο κορωνοϊός είναι μια ερώτηση που ζητά όχι μόνο επιστημονικές αλλά και κοινωνικές απαντήσεις.
• Πώς βιώνουν αλήθεια τα μικρότερα παιδιά συγκυρίες όπως αυτή που περνάμε τώρα; Υπάρχουν μέθοδοι άμβλυνσης της φυσιολογικής ανησυχίας τους για τους ίδιους, τη μαμά, τον μπαμπά ή τη γιαγιά με τον παππού;
Νομίζω πως στο νέο αυτό «πόλεμο», πρέπει όλοι να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας και να αποδείξουμε την υπευθυνότητά μας. Η στάση μας στις πρωτόγνωρες αυτές συνθήκες είναι το καλύτερο «σχολείο» για τα παιδιά, που σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, αντιλαμβάνονται τις αγωνίες μας. Χρειάζεται προσοχή και μέτρο στην πληροφόρηση ώστε να μην φορτωθούν με αγωνίες δυσανάλογες με την ωριμότητά τους και την ηλικία τους. Ναι στη γνώση που μπορούν να
πρόσωπο Συγγραφέας Λίνα Μουσιώνη «Όσο έχω κάποια αλήθεια για να µοιράζοµαι, θα γράφω»
Η Λίνα Μουσιώνη μιλάει για το νέο της βιβλίο για παιδιά «Η βαλίτσα της Νίνας» που κυκλοφορεί σε λίγες μέρες διαχειριστούν. Μέθοδος άμβλυνσης για μένα είναι η αγκαλιά, ο χρόνος «μαζί» – που μας προσφέρει απλόχερα η νέα κατάσταση- η πίστη πως μπορούμε να τα καταφέρουμε!
• Οι γονείς στην εποχή μας – γιατί οι παππούδες και οι γιαγιάδες μάλλον πρέπει να είναι σε απόσταση – διαβάζουν παραμύθια στα παιδιά τους;
Ενημερώνονται για τα βιβλία που αξίζει να δωρίσουν στα παιδιά τους; Οι αναγνωστικές συνήθειες κάθε οικογένειας ποικίλουν. Έχει να κάνει με τη ρουτίνα τους, με την καθημερινότητά τους. Φυσικά και διαβάζουν οι γονείς παραμύθια και ιστορίες στα παιδιά τους αλλά δεν ξέρω σε ποιο βαθμό και με ποια συχνότητα. Χρειάζεται μια πολιτική για το βιβλίο που θα ενεργοποιήσει τους γονείς και θα τους μυήσει στην χαρά και απόλαυση της ανάγνωσης. Μια χαρά που έχουν ξεχάσει, εξοβελίσει
ή πιθανότατα δεν έτυχε ποτέ να ανακαλύψουν. Ενημερωτικoί ιστότοποι, βιβλιοφιλικά ιστολόγια, on line περιοδικά, ειδικές στήλες και άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά ενημερώνουν για τις νέες κυκλοφορίες και παρουσιάζουν με κριτική ματιά – όχι πάντα βέβαια – αξιόλογα βιβλία. Για μένα, όμως το ερώτημα παραμένει: πόσοι γονείς χρησιμοποιούν και αξιοποιούν την πληθώρα των βιβλιοφιλικών πληροφοριών; Πόσοι τελικά κρατούν τα παιδιά τους από το χέρι και σκαλίζουν μαζί τα ράφια των βιβλιοθηκών και βιβλιοπωλείων; Η ανατροπή της «κανονικότητάς» μας από την επίθεση του κορωνοϊού, θα αναδείξει, πιστεύω, τα αποτελέσματα των επενδύσεων μας. Με τι «υλικά» χτίσαμε τα «σπίτια» μας τώρα που πρέπει να περιοριστούμε μέσα σε αυτά. Είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Μπορεί να ανακαλύψουμε τη δόμηση με βιβλία!